Erfgoed en cultuur in de Veenkoloniën

Museum Kapiteinshuis Pekela

Museum

‘Stap binnen in de 19de eeuw’ is de toepasselijke slogan van museum Kapiteinshuis in Nieuwe Pekela en niet zonder reden. Wie er binnen stapt heeft het gevoel terug te gaan in de tijd.

Beeld De Scheepsjoagers

Monument

Omstreeks 1600 begon de veenexploitatie langs het riviertje de Pekel A, waarna de afgegraven veengronden geschikt werden gemaakt voor de landbouw. Het riviertje werd gekanaliseerd en er werden wijken gegraven.

Plaquettes

Monument

Het Pekelder Hoofddiep loopt dwars door Oude Pekela. Dit voormalige veenriviertje (de Pekel A), werd in 1728 gekanaliseerd, vanwege de turfwinning. Net als Nieuwe Pekela is het een typisch voorbeeld van een veenkoloniaal dorp.

Nooitgedacht Houtzagerij

Architectuur

De houtzagerij werd opgetrokken omstreeks 1888 in hout en rode baksteen (Ambachtelijk-traditionele stijl).

Postkantoor Veendam

Architectuur

Het postkantoor van Veendam werd tussen 1901 en 1903 gebouwd door rijksbouwmeester Cornelis Hendrik Peters (1847-1932). De stijl werd door Peters voor meerdere postkantoren gebruikt en wordt ook wel de 'postkantorengotiek' genoemd.

Theater vanBeresteyn

Theater

Unionbrug

Architectuur

IJzeren Ophaalbrug, genaamd Unionbrug, gebouwd in 1947 in opdracht van de Coöperatieve Cartonfabriek `Union' G.A.. De brug kwam in de plaats van een oude draaibrug, die door oorlogshandelingen was vernield.

Veenkoloniaal Museum

Attractie

Het Veenkoloniaal Museum vertelt het verhaal van de gouden 19de eeuw. Honderden binnen- en zeeschepen, volop bedrijvigheid langs het kanaal en op het land, tientallen scheepswerven en evenzovele fabrieksschoorsteen.

Watertoren Oude Pekela

Architectuur

De watertoren in Oude Pekela is gerealiseerd in 1938. Het is een ontwerp van ingenieur H.F Mertens. Hij ontwierp meerdere watertorens, waaronder die in Bilthoven, Soest en Stadskanaal.

Schutsluis Middenverlaat

Monument

Het Middenverlaat (ook Middelste Verlaat of Middenste Verlaat) is een schutsluis die eind 17e eeuw werd aangelegd in Wildervank.

Siep&Co

Museum

Stichting Siep&Co zit in een voormalige strokarton fabriek in Oude Pekela en bezit een aantal grote, deels werkende stoom- en dieselmachines van begin vorige eeuw. Een plaggenhut buiten met interieur verwijst naar de vroegere turfwinning.

Sluiswachterwoning met schutsluis

Architectuur

Dankzij de schutsluis in het Pekelerhoofddiep konden boten door het diep varen, ondanks het verschil in hoogte van het water. In 1898 werd bij de schutsluis een woning gebouwd voor de sluiswachter.

Museum Collectie ter Borg

Museum

Het museum vertelt het verhaal van de Veenkoloniale landbouw met in de wisselexpositie aandacht voor de herinrichting van Oost-Groningen en de Gronings-Drentse Veenkoloniën: "Een kapitale impuls".

K&J Wilkensbrug

Architectuur

OPHAALBRUG over het Oosterdiep, die toegang verleent tot de voormalige houthandel K. en J. Wilkens.

Steenhouwerij H. Prummel

Architectuur

Oorspronkelijk werd de Steenhouwerij in 1897 gebouwd als een stoomzuivelfabriek. In 1915 werd de schoorsteen erbij gebouwd. Toen de zuivelfabriek in 1923 failliet ging werd het pand overgenomen door H. Prummel.

Molen De Onrust

Molen of Gemaal

De achtkante bovenkruier met stelling werd in 1850 als koren- en pelmolen gebouwd, van het pelwerk zijn alleen enkele restanten overgebleven.

Monument A. G. Wildervanck

Monument

Voor het voormalige gemeentehuis aan de Raadhuisstraat staat een monument. Het is een ode aan de vervener Adriaan Geerts (1605-1661), de 'stichter' van Wildervank.

Schakelstation

Architectuur

Dit Schakelstation is ontworpen in 1936 door Ingenieur. J.H. Timmer in opdracht van het Provinciaal Electriciteitsbedrijf te Groningen. Aannemer bij de bouw was R. Bloem uit Wildervank.

Kunst in Huis

Galerie

Bij Kunst in Huis vind je meer dan 1.500 kunstwerken die je kunt kopen of huren. Zowel kunst van lokale kunstenaars als internationaal befaamde namen.

Industrie en papiermolen De Zwaluw

Molen of Gemaal

De ronde stenen bovenkruier met stelling, gebruikt als korenmolen, werd in 1891 gebouwd en is decennia lang in bezit geweest van de molenaarsfamilie Pot.

Villa Elsa

Architectuur

VILLA, genaamd Villa Elsa, gebouwd in 1906 in opdracht van W. Dethmers sr. (handelaar) in een Overgangsarchitectuur waarin Art Nouveau elementen zijn te herkennen.

Voormalig gemeentehuis Nieuwe Pekela

Architectuur

In 1938 werd begonnen met de bouw van een nieuw gemeentehuis in Nieuwe Pekela. Het ontwerp, een typisch voorbeeld van Interbellum-architectuur, werd gemaakt door gemeentearchitect J. Tuinhof.

Kunstwerk Verhaal van de verten

Monument

In 2002 maakte Hans Mes dit drie meter groot kunstwerk; een boek dat tegen een potlood leunt. De horizontekeningen zijn gemaakt door schoolkinderen en worden zichtbaar door de stand van het boek.

Beeld van een kiepkerel

Monument

Tot begin vorige eeuw trokken duizenden Duitsers ieder voorjaar de grens over om in Nederland te gaan werken.